Listwy przypodłogowe 3w1: ogrzewanie i chłodzenie kapilarne, okablowanie oraz LED w jednej, ultracienkiej listwie

Czy można zyskać ciepły, cichy dom, ukryć kable i doświetlić ściany bez zajmowania metrażu? Tak – dzięki funkcjonalnym listwom przypodłogowym nowej generacji. To mało znane w Polsce rozwiązanie łączy niskotemperaturowe grzanie i pasywne chłodzenie z kanałem na przewody oraz ciągłym oświetleniem LED, tworząc schludną linię wzdłuż ścian w salonie, sypialni czy biurze domowym.

Co to jest listwa przypodłogowa HVAC 3w1

To aluminiowy profil o wysokości 80–120 mm i głębokości 20–35 mm, wewnątrz którego biegną kapilarne pętle PEX (ogrzewanie i chłodzenie wodą 16–45 °C), kanał kablowy na niskonapięciowe przewody (24 V DC, audio, sieć) oraz wnęka na taśmę LED z przesłoną. Montaż przebiega wzdłuż ścian jak zwykłej listwy, ale rezultat to dyskretna strefa komfortu i porządku technicznego.

Dlaczego to działa: 3 kluczowe mechanizmy komfortu

Efekt grzania promieniowaniem – ciepła listwa podnosi temperaturę powierzchni ścian, co obniża asymetrię promieniowania. W praktyce odczuwalna temperatura rośnie nawet przy niższej temperaturze powietrza o 1–2 K.
Mikrokonwekcja wzdłuż ścian – aluminiowy profil tworzy delikatny ciąg powietrza w górę, równomiernie rozprowadzając ciepło bez hałasu i przeciągów.
Kontrola punktu rosy – w trybie chłodzenia czujnik wilgotności i temperatury blokuje zasilanie poniżej punktu rosy. Dzięki temu ściana pozostaje sucha, a komfort porównywalny z chłodzeniem sufitowym, ale bez wielkich ingerencji budowlanych.

Budowa i parametry przykładowego systemu

Profil: anodyzowane aluminium 6063, wysokość 100 mm, głębokość 28 mm, zdejmowany front na zatrzask.
Obieg kapilarny: PEXc 10×1 mm, rozstaw 40 mm, wkładki aluminiowe zwiększające powierzchnię wymiany.
Źródło ciepła/chłodu: pompa ciepła niskotemperaturowa, zasilanie 28–45 °C grzanie, 16–20 °C chłodzenie.
Sterowanie: siłownik strefowy + termostat pokojowy z czujnikiem punktu rosy, integracja Matter/Thread lub Zigbee.
LED: taśma COB 24 V, 8–12 W/m, CRI ≥ 90, dyfuzor PMMA mleczny, barwa 2700–4000 K.
Kanał kablowy: separacja niskonapięciowa, przegrody na przewody audio/ethernet/24 V, szczotkowe wyjścia punktowe.

Wydajność cieplna i chłodnicza – orientacyjne wartości

Tryb	Parametry zasilania	Moc liniowa	Uwagi projektowe
Grzanie niskotemperaturowe	tZ/tP 40/35 °C	160–220 W/m	Wystarcza dla domów energooszczędnych przy 10–12 m listwy w salonie 20 m²
Grzanie bardzo niskie	tZ/tP 32/28 °C	80–120 W/m	Wymaga dłuższych odcinków lub dogrzewania punktowego
Chłodzenie	tZ/tP 18/20 °C	40–70 W/m	Konieczna kontrola punktu rosy i osuszanie przy wilgotności > 55 %

Gdzie się sprawdzi

Salon i pokój dzienny – równomierna temperatura, ściany wolne od kaloryferów, delikatna linia światła LED akcentuje fakturę tynku.
Sypialnia – cisza, brak wentylatorów, strefa przy ścianie tworzy komfort cieplny wokół łóżka.
Biuro domowe i gabinet – kanał kablowy porządkuje przewody, LED daje światło pośrednie bez olśnienia.
Przedpokój i hol – suchość przy ścianach, szybkie odparowanie wilgoci z obuwia, prowadzenie przewodów domofonu i czujników.

Porównanie z tradycyjnymi rozwiązaniami

Aspekt	Listwa HVAC 3w1	Grzejniki ścienne	Ogrzewanie podłogowe
Zajęcie miejsca	Bardzo małe	Średnie – wymaga przestrzeni	Brak widocznych elementów
Czas reakcji	Szybki	Szybki	Wolny
Temperatura zasilania	Niska	Średnia – wysoka	Bardzo niska
Modernizacja	Łatwa – suchy montaż	Średnia	Trudna – prace mokre
Chłodzenie	Tak – pasywne	Nie	Ograniczone – ryzyko kondensacji
Okablowanie i LED	Wbudowane	Brak	Brak

Case study: salon 22 m² w mieszkaniu z lat 90.

Założenia: U = 0,25 W m⁻²K ściany zewnętrzne, zapotrzebowanie obliczeniowe ~30 W/m².
Długość listwy: 18 m wokół ścian zewnętrznych i wewnętrznych.
Źródło: powietrzna pompa ciepła, krzywa 35/30 °C.
Efekty:
- Grzanie: 18 m x 120 W/m = 2160 W pokrywa 100 % strat ciepła.
- Chłodzenie: 18 m x 55 W/m = ~1 kW – wystarczające do obniżenia temperatury o 2–3 K w upały przy wspomaganiu osuszaniem.
- Hałas: brak wentylatorów, poziom tła pomieszczenia niezmieniony.
- Estetyka: usunięto dwa grzejniki 600×1200 mm, zyskano 1,4 m² powierzchni aranżacyjnej.

DIY – Zrób to sam: 6 m bieżących w kąciku czytelniczym

Materiały

Listwy aluminiowe HVAC 3 segmenty po 2 m z frontami.
PEX 10×1 mm + złączki skręcane, rozdzielacz 2-obwodowy z przepływomierzami.
Taśma LED COB 24 V 10 W/m + zasilacz 24 V SELV + profil dyfuzyjny.
Termostat z czujnikiem punktu rosy, siłownik 24 V NC.
Przegrody do kanału kablowego, peszle, uchwyty, kołki.
Izolacja za listwą: mata aerogelowa 5 mm lub XPE 6 mm.
Silikon konstrukcyjny i taśma butylowa do przerw dylatacyjnych.

Kroki

Wyznacz trasę i zaznacz wysokość górnej krawędzi listwy.
Mocuj wsporniki co 40–60 cm, przy narożnikach co 20 cm.
Ułóż PEX w profilu, wykonaj pętlę 2x po 6 m, podłącz do rozdzielacza.
Za listwą przyklej izolację, uszczelnij przerwy przy posadzce.
Osadź taśmę LED w kanale i poprowadź przewody do zasilacza 24 V.
Wepnij czujnik punktu rosy na najchłodniejszej ścianie, skalibruj.
Załóż front, przeprowadź próbę ciśnieniową 4 bar przez 30 min.
Uruchomienie: ustaw 32/28 °C na grzanie, przepływ 0,25–0,35 l/min na pętlę.

Czas: 4–6 h we dwoje, koszt: ~2100–2700 zł w zależności od profilu i LED.

Pro i kontra

Aspekt	Pro	Kontra
Komfort	Jednorodna temperatura, brak przeciągów	Chłodzenie wymaga kontroli wilgotności
Estetyka	Ukryte kable i oświetlenie	Wysokość 100 mm może kolidować z niektórymi drzwiami przesuwnymi
Energia	Praca z niską temperaturą zasilania – idealne dla pomp ciepła	Niższa moc szczytowa niż klasyczne grzejniki 70/55
Akustyka	Absolutna cisza	Brak aktywnego mieszania powietrza przy nagłych zyskach ciepła
Serwis	Zdejmowany front – szybki dostęp	Więcej elementów liniowych do utrzymania czystości

Bezpieczeństwo i dobre praktyki

Antykondensacja: zawsze stosuj czujnik punktu rosy i ograniczenie minimalnej temperatury zasilania w chłodzeniu.
Elektryka: LED i sterowanie wyłącznie SELV 24 V, przewody 230 V prowadź w osobnym kanale poza listwą HVAC.
Hydraulika: dylatacje co 8–10 m, pętle do 20 m, równoważenie przepływów na rozdzielaczu.
Konserwacja: raz na 12 miesięcy kontrola szczelności i odmulanie instalacji.

Porady zakupowe

Profil wybierz z masywnym żebrowaniem – wyższa moc przy niskiej temperaturze zasilania.
LED COB zamiast SMD – ciągła linia światła bez punktów i cieniowania przypodłogowego.
Termostat z Matter – łatwa integracja z Apple/Google/Amazon i automatyzacją osuszacza.
Izolacja za listwą poprawia efektywność o 10–15 % ograniczając straty do ściany.

Ekologia i koszty

Niskotemperaturowa praca zwiększa COP pompy ciepła, a LED 24 V pozwala korzystać z magazynu energii DC lub paneli balkonowych przez przetwornicę DC-DC. Aluminium jest łatwe do recyklingu, a modułowa budowa sprzyja naprawom zamiast wymiany.

Najczęstsze błędy i jak ich uniknąć

Za krótkie odcinki listwy – liczenie mocy liniowej do pokrycia strat ciepła pomieszczenia jest kluczowe.
Brak osuszania – przy wilgotności powyżej 55 % chłodzenie pasywne traci skuteczność.
Mieszanie przewodów – nie prowadź 230 V w tej samej przestrzeni co PEX i LED 24 V.

Inspiracje aranżacyjne

Ledowe „wash-light” 3000 K w salonie podkreśla tynk gliniany lub mikrocement.
Kontrast materiałów – czarny anodyzowany profil przy dębowej podłodze i jasnych ścianach.
Strefy świetlne – oddzielne obwody LED w biblioteczce, kąciku TV i przy jadalni.

Wnioski i następne kroki

Listwy przypodłogowe 3w1 to rzadko spotykany, ale wyjątkowo funkcjonalny sposób na połączenie komfortu termicznego, porządku okablowania i nastrojowego światła. Dają szybki czas reakcji, są przyjazne dla pomp ciepła i nie wymagają ciężkich remontów. Jeśli modernizujesz salon lub biuro domowe, zaplanuj przynajmniej 10–12 m listwy wzdłuż ścian zewnętrznych i dodaj czujnik punktu rosy do automatycznego chłodzenia.

CTA: Zamów 1 m próbny profilu z LED i wykonaj test mocy na ścianie północnej – sprawdzisz estetykę, akustykę i realną wydajność jeszcze przed pełną instalacją.